Οι Ημέρες των Πλανητών

Σε πολλές γλώσσες, τα ονόματα που δίνονται στις επτά ημέρες της εβδομάδας προέρχονται από τα ονόματα των κλασικών πλανητών στην ελληνιστική αστρονομία, οι οποίοι με τη σειρά τους ονομάστηκαν από σύγχρονες θεότητες. Το σύστημα αυτό εισήχθη από τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία αλλά διατηρήθηκε σε αρκετές χώρες, εκτός από την Ελλάδα. Σε ορισμένες άλλες γλώσσες, οι ημέρες ονομάζονται από αντίστοιχες θεότητες της τοπικής κουλτούρας, ξεκινώντας είτε από την Κυριακή είτε με τη Δευτέρα.

Η επταήμερη εβδομάδα υιοθετήθηκε στον πρώιμο Χριστιανισμό από το εβραϊκό ημερολόγιο και σταδιακά αντικατέστησε τον ρωμαϊκό κύκλο των ημερών καθώς εξαπλώθηκε η νέα θρησκεία.

Από τους Χαλδαίους, τους Βαβυλώνιους, τους Ασσύριους, τους Αιγύπτιους και τους Έλληνες των αρχαίων χρόνων, οι πλανήτες αποτελούσαν το μέσω μέτρησης του χρόνου. Συγκεντρώνοντας μετά επαναλαμβανόμενα φυσικά φαινόμενα σε συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα οι λαοί δημιούργησαν την έννοια των εποχών, των μηνών και του έτους, εκτός από της εβδομάδας, των ημερών, των ωρών και λεπτών.

Με αυτόν τον τρόπο λοιπόν, η Κυριακή, η πρώτη μέρα της εβδομάδας, ήταν αφιερωμένη στον Ήλιο, ενώ η Δευτέρα στη Σελήνη. Η Τρίτη ήταν η μέρα προς τιμήν του Θεού του πολέμου Άρη και η Τετάρτη προς τιμή του αγγελιοφόρου Ερμή. Η Πέμπτη ήταν η ημέρα του Δία, η Παρασκευή της όμορφης Αφροδίτης και το Σάββατο του Κρόνου.

Πιο συγκεκριμένα:

Χρησιμοποιώντας την Αγγλική γλώσσα (αν και η ονομασία με βάση τους πλανήτες ισχύει σε πολλές γλώσσες) καταλαβαίνουμε εύκολα αρχικά γιατί η Κυριακή και η Δευτέρα ονομάστηκαν Sunday και Mo(o)nday αντίστοιχα.

Η Τρίτη όμως αντί για το όνομα του Άρη (Mars όπως ξέρουμε στα αγγλικά) ονομάστηκε Tuesday και αυτό εξαιτίας των επιρροών που δέχθηκε η αγγλο-σαξονική παράδοση από τη σκανδιναβική μυθολογία, λόγω των Βίκινγκς. Έτσι τη θέση του Άρη (Mars) πήρε ο αντίστοιχος θεός του πολέμου και της σκανδιναβικής μυθολογίας, Τυρ (Tyr), που στα αρχαία αγγλικά προφέρεται Τίου (Tiw).

Η Τετάρτη (Wednesday) αφιερώθηκε στον Όντιν, τον ανώτατο θεό της σκανδιναβικής μυθολογίας και θεό της ποίησης, που συναντάται σε γραφές συχνά και ως Γουόνταν (Wodan). Ο Θεός Όντιν παρουσιάζεται επίσης ως αγγελιοφόρος και «ψυχοπομπός» που μεταφέρει τις ψυχές, χαρακτηριστικά δηλαδή που φέρει και ο Ερμής.

Η Πέμπτη, η μέρα προς τιμήν του Δία (Jupiter) θεού του κεραυνού, έγινε ημέρα προς τιμήν του Θορ (Thor) επίσης θεού του κεραυνού και ονομάστηκε Thursday (Donnerstag στα γερμανικά, δηλαδή ημέρα του κεραυνού).

Η Παρασκευή, ημέρα της θεάς της ομορφιάς Αφροδίτη (Venus), πήρε το όνομά της από την αντίστοιχη θεά του έρωτα της σκανδιναβικής μυθολογίας και σύζυγο του Όντιν, Φριγκ (Frigg) και διατηρήθηκε ως Friday στα αγγλικά.

Το Σάββατο, προς τιμή του Κρόνου (Saturn), έχει υποστεί την μικρότερη αλλαγή με το πέρασμα των χρόνων.

Και κάτι ακόμα…

Στην μέτρηση των ωρών, οι κλασικοί πλανήτες που είναι ο Κρόνος, ο Δίας, ο Άρης, ο Ήλιος, η Αφροδίτη, ο Ερμής και η Σελήνη κυριαρχούν στις ώρες σε αυτή τη σειρά, αντίθετη με τη σειρά που μετράμε τις ημέρες.

Γιατί όμως χρησιμοποιήθηκαν οι πλανήτες με διαφορετική σειρά από ότι είναι στο Ηλιακό μας σύστημα σε αυτή τη μέτρηση; Η απάντηση βρίσκεται στην μέτρηση των πλανητικών ωρών που έγινε από τους πρώτους Αστρολόγους, τότε που η Αστρολογία και η Αστρονομία ήταν μαζί.

Οι πλανητικές ώρες είναι ένα αρχαίο σύστημα στο οποίο σε έναν από τους επτά κλασικούς πλανήτες δίνεται η κυριαρχία σε κάθε μέρα και σε διάφορα μέρη της ημέρας. Αναπτύχθηκε στην ελληνιστική αστρολογία και έχει πιθανές ρίζες στην παλαιότερη βαβυλωνιακή αστρολογία. Η ακολουθία είναι από τον πιο αργό προς τον πιο γρήγορο πλανήτη.